Z inicjatywy Komitetu Pamięci „Mykwa” i jej założycielki Elżbiety Polończyk-Moskal dziś w bibliotece odbyło się otwarcie wystawy Pani Marty Gołąb. W Galerii Okrągłej można oglądać wycinanki żydowskie wykonane w różnych technikach.
Wystawę można oglądać do 20 listopada. Jest to projekt w ramach programu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności „Działaj Lokalnie”, realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce oraz Fundację Sztuki, Przyjemności i Przygody ARTS.
Różne ścieżki prowadzą człowieka do Boga. Jedną z nich jest wycinanka żydowska, będąca rodzajem modlitwy. Ta dziedzina łączy duchowość ze sztuką: święte teksty hebrajskie towarzyszą tu wyobrażeniom o znaczeniu symbolicznym. Wycinanka żydowska była i jest żywą tradycją wszędzie, których związki tam, gdzie mieszkają religijni żydzi. Bywa też wyborem artystów, z religią przodków są odległe. Jest to przede wszystkim tradycja żydowska – ale i w pewnym sensie polska – bo należy do wspaniałego dziedzictwa dawnej, wielokulturowej Polski. Wycinanki żydowskie
powstawały od kilkuset lat w różnych krajach Europy i poza nią; najpiękniejsze z tych, które przetrwały pochodzą z dawnych polskich ziem. Tworzone w sztetlach przez mężczyzn, często utalentowanych soferów-kaligrafów przepisujących Tore, nierzadko odznaczają się wielkim kunsztem, a zarazem żarliwością, jakiej nie znajdziemy w wycinankach innych kultur. W Polsce będącej żyzną dla wycinanki żydowskiej ziemią, prawie nie zachowały się oryginalne dawne prace To wielka pustka. Najbliżej naszych granic, w objętym wojną Lwowie, znajduje się zbiór wycinanek żydowskich. Podarował je swemu miastu przed ll wojną światową wybitny kolekcjoner judaików Maksymilian Goldstein. Większe kolekcje znajdują się przede wszystkim w Izraelu, m.in. w Hajfie, zebrane i opisane przez dr Gizę Frankel, pochodzącą z Wieliczki. Najpierw na złożonej kartce papieru powstaje ołówkowy rysunek. Nie szkic – a dokładny zarys konturów, które poprowadzą nóż. Tradycyjnie bowiem wycina się nożem, nie nożyczkami. Gotową,rozłożoną wycinankę przykleja się do tła nie na całej powierzchni, lecz jedynie u góry, tak, by pomiędzy warstwą wyciętą a podłożonym pod nią tłem istniała przestrzeń – i cień. Obecność cienia wyróżnia wycinankę żydowską od wszelkich innych, przyklejanych, jak np. polskie wycinanki ludowe, na całej powierzchni. Cień to znak duchowości, dowód istnienia Światła. Wycinanki mogą być białe
lub wielobarwne, malowane farbami wodnymi, czasem z użyciem kredek, ołówków czy pisaków. Najstarsze wycinanki wykonywano z pergaminu, od XIX wieku powszechnym, tanim materiałem stał
się papier.
Wycinanki z wystawy powstawały od lat dziewięćdziesiątych aż do ostatnich dni poprzedzających wystawę.
